مشاوره تحصیلی و کنکور
زندگی مجموعهای از اتفاقات مهم و سازنده در جهت تجربه فرآیندهای پیچیدهای است که فرد می باید در طول عمر خود آنها را تجربه نماید. اتفاقاتی که ما در زندگی تجربه میکنیم، حوادث منحصر به فردی نیستند که تنها برای ما روی دهند. مطمئنا افرادی قبل از ما نیز تجربه این رویدادها را داشته اند. مشاوره و مشورت در حقیقت به معنای استفاده از تجارب، آگاهی و تخصص دیگران برای حل بهتر مشکلات و عدم تکرار اشتباهات دیگران است.
تحصیلات و کنکور در دنیای امروز یکی از ارکان مهم و اصلی در زندگی فردی و اجتماعی ما ایرانیان به حساب میآید. رکنی که آینده شغلی و وضعیت اجتماعی شخص را تحت تاثیر خود قرار میدهد. انتخاب رشته تحصیلی درست در کنکور برای فرد کار سادهای نخواهد بود. به همین جهت مشاوره تحصیلی در دوره انتخاب رشته و در مرحله حساس و استرسزای کنکور یکی از ملزوماتی است که بسیاری از دانش آموزان و والدین از آن غافل هستند.
دانش آموزان در دوران تحصیل و کنکور خود تحت تاثیر مجموعه عوامل آشکار و پنهان زیادی قرار دارند که انتخاب رشته و شغل آینده فرد را بسیار پیچیده خواهد کرد. عواملی مانند آرزوهای والدین برای کودکان، عدم شناخت واقعی از تواناییهای جسمی، ذهنی و روحی نوجوان، عدم آگاهی از وضعیت حقیقی بازارهای کار، دید سنتی والدین نسبت به شغل، هیجانات نوجوانی و احساسات خام نسبت به آینده و … فاکتورهایی هستند که فرد را برای انتخاب رشته تحصیلی ایده آل، تحت تاثیر خود قرار میدهند.
همچنین بخوانید: درمورد تاب آوری چه میدانید؟
مشاوره تحصیلی، فرآیندی است که در آن مشاور موظف است شناخت صحیح و کامل تواناییهای روحی، جسمی، ذهنی، استعدادها، احساسات، علایق و گرایشات دانش آموز بدست آورد و با توجه به شرایط خانوادگی، موقعیت اجتماعی، مالی و فرهنگی دانش آموز، میبایست فرد را برای انتخاب بهترین رشته تحصیلی کمک نماید. مشاور موظف است تا دانش آموز را در دوره کنکور حمایت نموده و برای دانش آموز برنامه ریزی درست درسی و آموزشی داشته باشد.
خصوصیات یک مشاور تحصیلی خوب:
برای اینکه یک مشاور، برای مشاوره تحصیلی و کنکور مشاور خوبی باشد نیاز است که یک سری ویژگی ها داشته باشد. ویژگی هایی که یک مشاور متخصص را از یک مشاور غیر متخصص متمایز میسازد. خصوصیات یک مشاور خوب برای مشاوره تحصیلی و کنکور به شرح موارد زیر است.
۱) روانشناسی و شناخت کامل دانش آموز
مشاور تحصیلی خوب در ابتدا باید روانشناسی خبره و باتجربه باشد. یکی از وظایف مشاوران کنکور و مشاوران تحصیلی، شناخت حقیقی و صحیح روحیات، علایق، احساسات، تواناییها، شرایط تحصیلی و خانوادگی دانش آموزان است. انجام تستهای روانشناسی مختلف یکی از راهکارهای خوب برای شناخت دانش آموزان بوده و به آنها در جهت انتخابی متناسب با شخصیتشان کمک خواهد کرد.
۲) شناخت عادتهای دانش آموز و تغییر مثبت آنها
مشاور کنکور خوب کسی است که بتواند عادتهای نادرست دانش آموز را با عادتهای مفید برای زندگی و آینده او جایگزین نماید. مشاور در مرحله اول باید بتواند عادتهای رفتاری دانش آموز را به درستی شناسایی نموده و رفتارهای صحیح و غلط او را از هم متمایز نموده و به او معرفی کند.
مرحله کنکور در زندگی ما ایرانیان، بازه زمانی خاصی به حساب می آید که در آن به صورت ناخودآگاه خود را برای تغییر عادت های قبلی و روزمره یمان آماده می کنیم. این فرصتی است که بتوانیم عادت های مفید و جدیدی را برای خود ایجاد نموده و تا آخر عمر از آنها بهره برداری کنیم.
۳) برنامه ریزی خوب
یکی از وظایف مهم و شناخته شده مشاور، برنامه ریزی تحصیلی برای دانش آموزان است. مشاور خوب کسی است که برنامه ریزی تحصیلی دانش آموز را با توجه به تواناییها، استعدادها، نقاط قوت و ضعف درسی وی انجام میدهد، و از برنامههای کلیشهای و از پیش تعیین شده برای همه دانش آموزان استفاده نمیکند.
برنامه درسی و یا زندگی فرد باید به گونهای باشد که علاوه بر پیشرفت تحصیلی، سلامت جسمی و روانی او را نیز تامین نماید. برنامههای بلند مدت و کلیشهای اغلب خسته کننده و استرسآور میباشند. تسلط، تجربه و علم برنامه ریزی یکی از نیازهای اساسی برای یک مشاور به شمار میرود. همچنین پیگیری در اجرای صحیح و اصولی این برنامه ریزیها نیز از وظایف مشاور تحصیلی به حساب میآید.
برنامه ریزی کنکور میتواند از چند سال قبل از آن انجام شود، تا فرد استرس و فشار بسیار کمتری را در دوران کنکور تجربه نماید. رعایت پیش نیازهای درسی، آموزشهای لازم برای حل مسائل و تستهای کنکوری موجب صرفه جویی در هزینههای مالی و زمانی دانش آموز شده و بخش مهمی از یک برنامه ریزی درست آمادگی برای کنکور به حساب میآیند.
۴) تغییر طرز فکر منفی در دانش آموزان
باورها بخش اصلی ذهن بشر را تشکیل میدهند. بسیاری از تواناییهای فرد وابسته به باورهای ذهنی اوست. تغییر باورهای غلط، یکی از وظایفی است که مشاور به عنوان یک روانشناس خبره موظف به انجام آن میباشد. فعل «من می توانم»، معجزه تغییر درون فرد برای حرکت به سمت موفقیت و شکست مشکلات بیرونی او به شمار میرود.
انگیزه بخشیدن، ایجاد فضای روشن و پر از امید، آموزش روش اندیشیدن به نکات زیبا و داشتن طرز فکری مثبت اندیش کمکی است که یک روانشناس خبره و مشاور متبحر به دانش آموز خود خواهد نمود.
۵) تعیین هدف صحیح و مقصد متناسب
هدف نهایی هیچ نوجوانی در زندگی تنها موفقیت در کنکور و داشتن تحصیلات عالیه نیست. تحصیلات تنها بخش مهمی از زندگی فرد را تشکیل میدهند. رسیدن به علایق، درک مثبت زندگی، تقویت روحیات و تواناییها فرد میتوانند به عنوان اهداف اصلی زندگی در نظر گرفته شوند. مشاور خوب کسی است که بتواند دانش آموز نوجوان را برای هدف گذاریهای مفید و سازنده در جهت علایق، توانمندیها، احساسات و عواطف درست انسانی در زندگی آینده خود یاری دهد.
البته در طول مسیر زندگی، هر فرد به اهداف کوتاه مدت و دست یافتنیای نیاز دارد تا بتواند با حفظ روحیه و دریافت انرژی مثبت، زندگی شادی را تجربه نماید. یک مشاور خوب با خرد کردن هدف بزرگ (مانند موفقیت در کنکور) به بخشهای کوچک (مانند موفقیت در دروس مدرسه و آموختن پایهای مباحث آموزشی) میتواند موفقیتهای جزئی را به پیروزی نهایی تبدیل کند. در این راستا مشاور موظف است در طول مسیر، سنجش و ارزیابی خوبی از وضعیت تحصیلی و روحی دانش آموز به عمل آورد تا در هر مقطعی که ضعف وجود داشت، بتواند به سرعت به او کمک نماید.
۶) تربیت انسانی توانا، خودآگاه و خردمند
در طول مسیر مشاوره در دوره تحصیلی، مشاور فرصت ارزشمندی برای تربیت فردی سالم از لحاظ جسمی، ذهنی، روانی و اجتماعی دارد. مشاور خبره باید مربی خوبی برای تعلیم مهارتهای زندگی شما نیز باشد. دوره آمادگی برای کنکور، دوران پر از تجربهای برای نوجوان خواهد بود. فرصتی که فرد با انواع چالشهای فردی، اجتماعی و روحی مواجه شده و میتواند با فراگیری و تمرین مهارتهای زندگی در این کارزار، خود را برای ورود به دوران خشن زندگی در محیط خارج از خانواده به خوبی آماده کند.
مشاور خوب، مربی توانمندی است که دانش آموزان را با مهارتهای خودآگاهی، همدلی، ارتباط موثر با دیگران، ارتباط فردی، تفکر منتقدانه و خلاقانه، مدیریت هیجان، مقابله با استرس و تصمیم گیری درست آشنا میکند.
جمع بندی
دوران تحصیلی و کنکور برای نوجوان، فرصت طلایی برای آموزش و مهیا شدن برای زندگی محسوب میشوند. کنکور و تعیین رشته تحصیلی نقطه عطف مهمی در زندگی شغلی و فردی هر دانش آموز است که برای موفقیت در آن به کمک و مشاوره متخصصین و روانشناسان خبره و مجرب نیاز خواهد داشت. انتخاب مشاور خوب باید با توجه به معیارهای کلی در این زمینه انجام شود و تنها مختص فردی که توانسته رتبه خوبی در کنکور قبلی کسب نماید، نیست.
اگر به دنبال یک مشاور تحصیلی خوب برای دوران تحصیل و یا کنکور خود و عزیزان میگردید، حتماً با مرکز مشاوره روانشناسی سلامت تماس بگیرید. مرکز مشاوره روانشناسی سلامت با دارا بودن مشاورانی توانمند و مجرب، بهترین خدمات مشاوره تحصیلی و کنکور را به شما عزیزان ارائه میدهند.
دکتر رحیم سلگی ( متخصص روانشناس)
گروه نویسندگان: مرکز مشاوره روانشناسی سلامت
- چگونه با طرد شدن کنار بیاییم؟ - 11 خرداد 1401
- نقش بازی در یادگیری کودکان پیش دبستانی - 21 فروردین 1401
- مهارت تاب آوری چیست؟ - 24 اسفند 1400