تغییر سبک زندگی، خوراک، کار و تحول فکری انسان در صدههای جدید، باعث شده بسیاری از جنبههای زندگی آدمی نیز متفاوتتر از گذشته باشد. این تغییر و تحولات در کنار سهولت در سبک زندگی، باعث ایجاد اختلالات پیش بینی نشدهای مثل اختلال افسردگی نیز شده است.
کم تحرکی، تغذیه ناسالم، ورود مواد غذایی مضر، بهم خوردن تعادل غذایی، تحولات اجتماعی و سیاسی، اقتصادهای پر تنش، تغییر باورها و عقاید و هزاران آیتم دیگر باعث شده تا بیماریهای روحی و روانی در اکثر جوامع دنیا گسترش یابند. افسردگی نیز یکی از بیماریهای شایع و رایج در عصر حاضر به حساب میآید که زندگی روزمره و احوالی بیمار را با شدتهای متفاوتی تحت تاثیر خود قرار میدهد.
همچنین بخوانید: سوگ و داغدیدگی؛ مراحل و انواع آن و تفاوت آن با افسردگی
افسردگی چیست؟
افسردگی یا دپرشن (depression) یک اختلال خلقی و پایدار است که ابعاد مختلف زندگی بیمار را تحت تاثیر خود قرار می دهد. این اختلال روانی، با احساس غم و اندوه شدید همراه است، و در مراحل مختلف زندگی به سراغ همه ما آماده است. این حالت در افراد مختلف یکسان نبوده و آنچه این حالت را به یک بیماری تبدیل می.کند طول مدت، شدت و تاثیر آن بر جنبههای مختلف زندگی فرد است. درمان و تشخیص سریع اختلال افسردگی یکی از مهمترین نکات در مواجهه با این بیماری است.
به طور طبیعی همه ما مراحل مختلف زندگی روزمره خود گاهی احساس غم، اندوه و تنهایی را تجربه میکنیم. اما فرد افسرده به صورت طولانی مدت با حس غم و اندوه شدید، تردید، بیارزشی، احساس گناه افراطی و عقوبت عمل، ناامیدی و در موارد بسیار پیشرفته با فکر خودکشی همراه خواهد بود. این اختلال باعث بهم ریختن تمرکز فرد بیمار میشود.
افسردگی معمولی در افراد ممکن است از چند دقیقه تا چند روز طول بکشد. اما وقتی افسردگی برای مدت طولانیتری ادامه یاد آنگاه جنبههای مختلف زندگی و سلامت اجتماعی، کاری و جسمی فرد را تحت تاثیر خود قرار خواهد داد.
همچنین بخوانید: اختلال افسردگی کودکان
دلایل بروز افسردگی چه مواردی است؟
-
عدم تعادل در هورمون های بدن
عدم تعادل در ترشح برخی از مواد شیمیایی در مغز (انتقال دهندههای عصبی) از جمله سروتونین، نوراپی نفرین و دوپامین باعث ایجاد افسردگی خواهد شد. همچنین اختلالات هورمونی نیز یکی دیگر از عواملی هستند که باعث بهم ریختگی تعادل شیمیایی مغز و در نتیجه بروز اختلالات روانی مانند افسردگی میشود.
-
ژنتیک، عاملی منفعل در افسردگی
اختلال افسردگی میتواند ریشه وراثتی داشته باشد. البته تربیت کودک در یک خانواده افسرده و در محیطی غم زده نیز عامل افسردگی کودک خواهد بود.
-
بعضی شخیصیت ها افسرده بزرگ شده اند
معمولا افرادی بیشتر دچار افسردگیهای مزمن میشوند که دچار ضعف شخصیتی، عدم اعتماد به نفس، تشویش، اختلال اضطراب و … میباشند. معمولا افرادی که مورد بی توجهی قرار میگیرند، انتظارات غیر واقع بینانهای از زندگی و اطرافیان خود دارند، دچار یاس و ناامیدیهای موضعی هستند، مهارت و توانایی کنترل اتفاقات در زندگی خود را ندارند، دچار منفی گرایی مزمن و ناکامیهای پیاپی در زندگی خود شده اند، افرادی مستعد برای ابتلا به اختلال افسردگی محسوب میشوند. فردی که دچار ضعف شدید شخصیتی است، توانایی لازم برای درک، کنترل و فائق آمدن بر مشکلات را نداشته و به زودی تسلیم غم و اندوه خواهد شد.
-
تاثیر جامعه بر افسردگی
تحولات اجتماعی، مشکلات شدید اقتصادی و فقر، حس عقب ماندگی از زندگی، خشونتهای محیطی، سوء استفاده اخلاقی، تجاوزات جنسی، محیطهای پرتنش کاری و درگیریهای عاطفی از جمله مهمترین عواملی هستند که میتوانند به پیشرفت اختلال افسردگی کمک نمایند.
-
بیماریهای جسمی، زمینه ساز افسردگی
کسانی که اعتیاد به مواد مخدر و الکل داشته، و یا سابقه ابتلا به اختلالات خواب، اختلال اضطراب، درد مزمن، اختلال کم توجهی و بیش فعالی (ADHD) را دارند میتوانند مستعد بیماری روانی افسردگی باشند.
انواع افسردگی
اختلال افسردگی میتواند براساس شدت و عامل افسردگی انواع مختلفی داشته باشد.
-
تست اختلال افسردگی اساسی
در این نوع افسردگی فرد غالبا احساس ناامیدی و غم دارد. شخصی که بیش از دو هفته متوالی پنج نشانه از علائم زیر را در خود احساس کرد، احتمالا دچار این نوع افسردگی شده است:
- بی علاقهگی و عدم تمایل به فعالیت های روزمره
- کاهش شدید وزن و بی اشتهایی
- اختلالات ساعت خواب، بیخوابی شبانه، کابوس و خواب آلودگی در روز
- ناتوانی جسمی و بیانرژی بودن
- خستگی مزمن
- احساس بی ارزشی
- حس گناه مفرط
- عدم تمرکز در کارها
- ضعف در تصمیم گیری
- فکر خودکشی
- افسردگی سایکوتیک یا روان پریشی
در این بیماری فرد بیمار پس از مرحله افسردگی اساسی به مرحله توهم و هذیان میرسد. روان پریشی میتواند همراه با عوارض جسمی باشد. بیمار روان پریش علاوه بر اختلال افسردگی، دچار توهمات دیداری و شنیداری است.
-
اختلال افسردگی پایدار
در این نوع افسردگی بیمار دچار حالات غم و اندوه مداوم است، اما شدت بیماری به قدری نیست که زندگی و فعالیتهای فرد را خیلی تحت تاثیر قرار دهد. سابقه افسردگی خانوادگی و استرس مزمن از علل این نوع افسردگی به شمار میروند.
ناراحتیهای مزمن، عدم تمرکز، خستگی، تغییر عادات خواب و تغییر عادات تغذیه از علائم این نوع افسردگی به حساب میآیند.
-
افسردگی فصلی و موقت
نوعی از افسردگی است که افراد مختلف در فصول مختلف سال تجربه میکنند. این نوع افسردگی اغلب در زمستان و پاییز اتفاق میافتد. علت این نوع از افسردگی تغییر ساعات روز و نور خورشید میباشد. برخی از محققین بر این باورند که نور خورشید ناهماهنگیهای مواد شیمیایی مغزی را به تعادل میرساند و با کم شدن تابش نور خورشید مواد شیمیایی مغزی دچار عدم تعادل شده و فرد را به افسردگی فصلی مبتلا میکند.
-
اختلال شخصیت دو قطبی
افسردگی شیدایی یا هیپومانیا (جایی که فرد احساس می کند بسیار خوشحال است) نام دیگر اختلال دو قطبی است. در این بیماری فرد دچار اختلالات شدید خلقی میشود. به این صورت که یا شدیدا تحت تاثیر شیدایی و حالت سرخوشی مفرط است و یا تحت تاثیر شدید افسردگی میباشد. این اختلال متناسب با دوره شیدایی و افسردگی فرد به سه گروه نوع یک، نوع دو و متناوب سریع تقسیم میشود.
-
افسردگی در بارداری
افسردگی پریناتال یا افسردگی زایمان نوعی از اختلال افسردگی است که در دوران بارداری و یا پس از زایمان اتفاق میافتد. دلیل این اختلال بیشتر تغییرات هورمونی، کمبود خواب و ناراحتیهای متداول جسمی در دوران بارداری است.
-
افسردگی در زمان قائدگی
این نوع افسردگی که با نام اختلال ملال PDD نیز شناخته میشود، یک حالت پیشرفته تر و شدیدتر از سندروم PSD میباشد که ممکن است ماهی یکبار برای فرد تکرار شود. فرد مبتلا به ملال قبل از قاعده گی ممکن است سطحی از افسردگی را تجربه کند که فعالیتهای روزمره او را تحت تاثیر قرار میدهد.
-
افسردگی به دلیل اتفاقات زندگی
این افسردگی به واسطه رویدادهای خاص و تلخ زندگی برای فرد اتفاق میافتد. رویدادهایی مانند مرگ عزیزان، بیماریهای جدی و با خطر مرگ، طلاق و جدایی از فرزندان، شکست عشقی و عاطفی، بیکاری، ورشکستگی، مشکلات اقتصادی شدید و یا درگیریهای حقوقی و قانونی به طور طبیعی فرد را دچار غم و اندوه خواهند کرد. اما افسردگی موقعیت زمانی رخ میدهد که بیمار به طور متناوب در حالت غم و اندوه باقی میماند و زندگی روزمره و فعالیتهای او دچار اختلال خواهد میشوند.
در مجموع باید گفت که افسردگی از هر نوعی که باشد، میتواند یک اختلال روانی جدی به شمار آید و فرد بیمار به محض تشخیص آن در خود میبایست مشکل خود را با یک روان پزشک و متخصص در میان بگذارد تا تحت نظر دکتر با یک روش مناسب مداوا شود.
مشاوره افسردگی انلاین
مبتلا بودن به اختلال افسردگی، زندگی را به کام هرکسی تلخ میکند. متأسفانه افسردگی در جامعه ما تبدیل به یک اختلال رایج شده است که صدمات زیادی به زندگی ما میزند. اما خوشبختانه افسردگی قابل درمان است. یک مشاور روانشناس توانمند، با کمک به شما برای افزایش سطح آگاهی و بینشتان در مورد زندگی، میتواند به شما در رفع افسردگی بسیار کمک کند. جهت رزرو وقت مشاوره در مرکز مشاوره روانشناسی سلامت حتماً با شماره ما تماس بگیرید.
تلفن: ۰۲۱۶۶۱۷۹۲۳۱
برای آشنایی بیشتر با مرکز مشاوره روانشناسی سلامت، صفحه “درباره ما” همین وبسایت را مطالعه فرمایید.
گرد آورندگان:
دکتر رحیم سلگی (متخصص روانشناس)
دکتر رضا الطافی (متخصص روانشناس)
- چگونه با طرد شدن کنار بیاییم؟ - 11 خرداد 1401
- نقش بازی در یادگیری کودکان پیش دبستانی - 21 فروردین 1401
- مهارت تاب آوری چیست؟ - 24 اسفند 1400